استاد گروه فلسفه مؤسسه پژوهشی و آموزشی امام خمینی (ره) با تأکید بر اینکه دکتر محمد فنایی اشکوری در مورد اخلاق شهروندی به خبرنگارمهر گفت: بدون آنکه بخواهیم از اخلاق شهروندی تعریفی ارائه کنیم  یک حداقلی دارد و آن رعایت حال دیگران است یعنی انسان طوری رفتار کند که از رفتارش زیانی به کسی وارد نشود. اعم از زیان مالی، جانی، عاطفی و اخلاقی، این حداقلی اخلاق شهروندی است.

وی افزود: از این حداقلی که بگذریم انسان باید در پی این باشد که به دیگران سود برساند سود هم در معنای وسیع آن یعنی اعم از مالی، عاطفی، اخلاقی و فکری، یعنی چیزی که در سعادت وی دخیل است و در خوشی انسان نقش داشته باشد.

استاد گروه فلسفه مؤسسه پژوهشی و آموزشی امام خمینی (ره) در مورد اینکه این اخلاق را تا کجاها می‎توان تعمیم داد نیز اظهارداشت: هرجا که پای عمل اختیاری انسان باز باشد آنجا جای اخلاق است یعنی هرجا انسان کاری را از روی اراده و از روی آگاهی خودش انجام بدهد آنجا باید انسان دغدغه اخلاق داشته باشد حالا چه در مناسبات رفتار با دیگران رفتار با حیوانات با طبیعت حتی در رفتارهای شخصی و خصوصی خودش.

این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه تصریح کرد: یعنی هرجا که عملی مبتنی بر آگاهی و اراده باشد آنجا بحث اخلاق مطرح می‎شود بویژه در بحث نسبت انسان با خدا که در تفکر اسلامی مطرح می‎شود.

محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه اخلاق د ر مورد اینکه رعایت نکات اخلاق شهروندی از سوی رانندگان تا چه حد و به چه شکل در کاهش تصادفات و ترافیک شهری مؤثر است گفت: یکی از پدیده‎های دردآوری که هرلحظه شاهد آن در جامعه هستیم از جمله در رانندگی و سایر رفتار مردم خودرا نشان می‏دهد ضعف اخلاق است.

فنایی یادآورشد: یعنی بسیاری از تصادفات و ناهنجاریها در رفتارهای ترافیکی  و تصادفات منشأش همین ضعف اخلاقی و تربیتی آدمهاست که این ضعف گاهی منجر به خسارتهای مالی و گاهی هم جانی و مرگ می‏شود. خیلی وقتها هم منجر به خسارات عاطفی می‏شود. یعنی شخص از یک رفتار نادرست دیگران آزرده می‏شود  و روحش آزرده می‏شود.

وی در پایان تصریح کرد: مجموع اینها را اگر در نظر بگیریم حتی اگر رفتار سودگرایانه و ماتریالیستی محض هم داشته باشیم تا چه برسد به اینکه علاوه بر آثار و نتایج مادی و دنیوی رعایت اخلاق آنرا فی نفسه دارای ارزش معنوی و الهی می‏دانیم، متأسفانه اخلاق در جامعه ما خیلی ضعیف است رانندگی یکی از این عرصه‎ها است در خرید و فروشها و در ادارات در رفتار کارمندان با ارباب رجوع و در سایر ارتباطات اجتماعی شاهد این ضعف اخلاق هستیم.
 
محمدعلی مقیسه : اخلاق وجهه الهی هر انسانی است.

دکتر محمدعلی مقیسه پژوهشگر و موسس بنیاد توسعه اخلاق می گوید: اخلاق با هویت انسانی و روح الهی انسان عجین و همزاد است.و اگر خلاف اخلاقی در ما صورت می گیرد متاسفانه باید دوری از هویت الهی وغفلت از اصلمان تعبیر کنیم.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و هنر در ادامه گفت: کاربرد اخلاق در همه جا هست و باید باشد. واگر نیست باید علت مفقوده را کشف کنیم و بدنبال علاج این مرض فراگیر و واگیردار باشیم .

وی اظهار داشت: هرچه نقش آفرینی و تنوع اطلاعات و ارتباطات مان رشد می کند باید جنبه های اخلاقی خود را هم در همه احوال تقویت کنیم. واگر این روند تقویت شود دیگر نه ترس و عصبانیتی از نابرابریها و برخورد همنوعان دیده می شود نه خلاف و بداخلاقی!

مقیسه در پایان گفت: آنچه گفته شد به معنی یک خیال و یا رویای غیرقابل دسترس نیست و البته که نباید آزمونهای الهی وسختی ها و ازهمه مهمتر مکر و کید شیاطین نهفته در وجود انسان و شیاطین محیطی را نادیده گرفت. بلکه بهتر است بگوییم در همین شرایط آزمون و سختی هاست که برای رعایت و انجام فضائل اخلاقی پاداش مقررشده و ارتکاب خلاف اخلاق و دروی از آن هویت الهی وخلاف امانت کردن،  موجب عقوبت وعذاب است.